☆֊ Ինչպե՞ս են դասակարգվում նյութերը ըստ բաղադրության, սահմանեք, գրեք օրինակներ…
Ըստ բաղադրության դասակարգվում են երկու խմբի՝ պարզ ու բարդ

Օրգանական են կոչվում են այն բարդ քիմիական միացությունները, որոնց կազմի մեջ մտնում է պարտադիր ածխածինը, ջրածին, ազոտ, թթվածին և այլն։

☆֊ Ինչպե՞ս են դասակարգվում նյութերը ըստ ծագումնաբանության, գրեք օրինակներ…

Ըստ ծագումնաբանության լինում են ՝ անօրգանական և օրգանական նյութեր։

☆֊ Անօրգանական նյութերի ինչպիսի՞ օրինակներ գիտեք, գրեք օրինակներ…

H₂SO₄ -ծծմբական թթու, K₃PO₄ -օտոֆօսֆատի կալիում, NaHCO₃ -նատրիումի հիդրոկարբոնատ:

☆֊ Օրգանական նյութերի ինչպիսի՞ օրինակներ գիտեք…
NO₂ -ազոտի օքսիդ, SO₃ -ծծմբի օքսիդ, CH₄ -մեթան

☆֊ Ո՞ր նյութերն են ավելի շատ, օրգանականը, թե՞ անօրգանականը, պատասխանը հիմնավորեք…

Անօրգանական նյութերը ավելի շատ են, քանի որ օրգանակնները ունեն բաղադրության որոշակի պայմաններ, իսկ այդ պայմաններից դուրս բոլոր նյութերը անօրգանական են։

☆֊ Հետևյալ նյութերից ընտրեք անօրգանական նյութերը և գրեք դրանց քիմիական բանձևերը. Թթվածին-անօրգանական-O₂, կերակրի աղ-անօրգանական-NaCl, շաքար, երկաթ-անօրգանական-Fe, ջուր-անօրգանական-H₂O, քլոր-անօրգանական-Cl₂, խմելու սոդա-անօրգանական-NaHCO₃, գլյուկոզ, ծծմբական թթու-անօրգանական-H₂SO₄, ազոտ-անօրգանական-N₂, սպիտակուց, պղինձ-անօրգանական-Cu, գինու սպիրտ, ածխաթթու գազ-անօրգանական-CO₂, շմոլ գազ-անօրգանական-CO, ճարպ:

Քիմիական բանձևը նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է քիմիական տարրերի նշանների, ինդեքսների օգնությամբ։ Մեկ ինդեքսը չի գրվում։

☆֊Գրեք ներքոբերյալ անօրգանական շղթաների ռեակցիաների հավասարումները և նշեք ռեակցիայի տեսակը.

• Մետաղ-հիմնային օքսիդ-հիմք-աղ` Mg→ MgO →Mg(OH)₂→  MgCl₂
  2Mg+O₂ →2MgO մագնեզիումի օքսիդ, միացման ռեակցիա
  Միացման է կոչվում, երբ երկու կամ ավելի նյութեր միանում են իրար, առաջանում է մեկ բարդ նյութ։
  MgO+H₂O→Mg(OH)₂ հիմք է, մագնեզիումի հիդրոքսիդ, միացման ռեակցիա
  Միացման է կոչվում, երբ երկու կամ ավելի նյութեր միանում են իրար, առաջանում է մեկ բարդ նյութ։
  Mg(OH)₂+2HCl→MgCl₂ + 2H₂O փոխանակման ռեակցիա, չեզոքացման ռեակցիա
  Փոխանակման ռեակցիան տեղի է ունենում բարդ նյութերի միջև, որտեղ բարդ նյութերը փոխանակում են բաղադրամասերով և ռեակցիայի հետևանքով առաջանում են նոր բարդ նյութեր։
  Չեզոքացման ռեակցիա է կոչվում հիմքի և թթվի միջև ընթացքող փոխանակման ռեակցիան, որի հետևանքով առաջանում է աղ և ջուր։
  
  Սովորել միացման, քայքայման, փոխանակման, տեղակալման
• Ոչ մետաղ→ թթվային օքսիդ→ թթու→ աղ`P→P₂O₅→H₃PO₄ →Na₃PO₄
  P + P₂ → P₂O₅ տաք ջրի մեջ, միացման ռեակցիա
  P₂O₅ + 3H₂O → H₃PO₄  օրթոֆոսֆորական թթու, միացման ռեակցիա
  H₃PO₄ + 3NaOH → Na₃PO₄ նատրիումի ֆոսֆատ, աղ, փոխանակման ռեակցիա, չեզոքացման ռեակցիա:

• Պատմիր, ներկայացրու քո բնակավայրի աշունը, կամ՝ աշնանային խոհեր։

Որտեղ ես բնակվում եմ` մեզ մոտ աշունը շատ գույնզգույն է։ Տարբեր գույների տերևներով, մերկ ծառերով, մարդիկ դրսում հագնված են տաք քանի որ ցուրտ աշուն է և բոլորս համտեսում քաղցրահամ մրգերը։

• Կարդա փաթեթում ներառված բանաստեղծությունները, ընտրիր քեզ դուր եկած մեկ-երկու բանաստեղծություն, սովորիր անգիր։

Աշուն

Աշնան օրերն են հասել,
Իջել է ամպը սարին,
Եւ հրաժեշտ է ասել,
Կռունկը մեր աշխարհին:

Բարդին էլ չի սոսափում
Արագիլի թեւի տակ,
Դեղին թերթեր է թափում
Առվակի մեջ կապուտակ:

Կարմիր խարույկ է կարծես
Ծեր տանձենին անտառի,
Թվում է, թե մոտ վազես,
Ձեռք ու ոտքդ կվառի…

Քամին շատ էր թափառել,
Պարապ-սարապ թեւը կախ,
Բայց արդեն գործ է ճարել,
Տեսեք ինչքան է ուրախ:

•  Վերլուծիր կամ գրավոր վերապատմիր քեզ դուր եղած ստեղծագործությունը։

Ես կարդացել եմ Համո Սահյանի << Դու ուզեցիր>> ստեղծագործությունը,այն ինձ շատ է դուր եկել։ Շատ հուզիչ ստեղծագործություն է։ Ստեղծագործության մեջ կան բառեր, որոնք իսկապես շատ գեղեցկացնում և հուզիչ են դարձնում ստեղծագործությունը։

• Սահյանի բանաստեղծություններից ընտրիր քեզ դուր եկած որևէ բառակապակցություն, դարձրու վերնագիր և գրիր շարադրություն:

<<Ես կուզեի>>

Ես կուզեի ցավս կիսել հենց քեզ հետ, կուզեի ` երբեք չզգաս այն , ինչ հիմա` ես։ Զգում եմ կարոտ . ուզում եմ ցրվել, որ չզգամ պակասդ, զինվո՛ր իմ տղա։ Շուտ վերադարձի՛ր , որդի ՛ իմ հպարտ, ջարդի՛ր թշնամուն, եղի՛ր միշտ ամուր, բայց մի՛ թող մենակ ինձ կռվից հետո։ Կարոտդ խեղդում է, սիրտս տրաքեց ցավի գոչյունից, աչքս կարմրեց տխրանքի արցունքից, իսկ ես մոլորված , ձայնս բարձրացրած, անունդ տալով վազում եմ արագ փողոցներով մութ։ Ետ արի՜ , խնդրում եմ , իմ միա՛կ հարազատ, առանց քեզ կյանքն ինձ համար ` դառնացած, թախծալի ու վիշտով պատված։ Սպասելու եմ քեզ, ինչ էլ որ լինի, տե՛ր Աստված, օգնիր որդուս տրտմացած , թո՛ղ ետ գա ինձ մոտ` իր կարոտցած, մելամաղձոտ մոր մոտ։

• Նկարիր, լուսանկարիր աշնանային պատկերներ, պատրաստիր ձայնանյութ, տեսանյութ։

ՅՈՒՆԵՍԿՕ, լրիվ անվանումը՝ Միավորված ազգերի կրթական, գիտական և մշակութային կազմակերպություն, ՄԱԿ-ի մասնագիտացված գործակալություն, որը հիմնադրվել է Փարիզում: Կազմակերպության հռչակած նպատակն է նպաստել խաղաղության և անվտանգության պահպանմանը զարկ տալով միջազգային համագործակցությանը կրթության, գիտության և մշակույթի բնագավառներում բարեփոխումների իրականացման միջոցով։ Դա նպատակ ունի Միավորված ազգերի կազմակերպության կանոնադրությամբ հռչակված հիմնարար ազատությունների հետ մեկտեղ մեծացնել համընդհանուր հարգանքը արդարության, օրենքի ուժի, մարդու իրավունքների նկատմամբ^[3]: ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն հանդիսանում է Ազգերի լիգայի Ինտելեկտուալ համագործակցության միջազգային կոմիտեի իրավահաջորդը։

1.Գրիր A(12;2) կետի հեռավորությունը օրդինատների առանցքից:

Պատ՝2

2.Գտիր հեռավորությունը C(-18;4) և S(0;4) կետերի միջև:

3.Որոշիր A (28;32) կետը կոորդինատների սկզբնակետիO(0,0) հետ միացնող հատվածի միջնակետի կոորդինատները:

x=28+0/2=14

y=32+0/2=16

4.Պարզիր, թե կոորդինատային ո՞ր առանցքի վրա է գտնվում N(0;43) կետը և հաշվիր նրա հեռավորությունը մյուս առանցքից:

Պատ ՝ y

5.Հատվածի մի ծայրակետը O(0;0)կետն է: Մյուս ծայրակետը A(54;0)կետն է: Գտիր OA հատվածի միջնակետը:

6.Հարթության վրա տրված են B(1;-45), P(-48;45), K(-23.5;0) կետերը: Դրանցից ո՞ր երկուսն են այն հատվածի ծայրակետերը, որի միջնակետն է երրորդը:

Когда вода всемирного потопа
Вернулась вновь в границы берегов,
Из пены уходящего потока
На берег тихо выбралась любовь
И растворилась в воздухе до срока,
А срока было сорок сороков.

И чудаки — еще такие есть —
Вдыхают полной грудью эту смесь.
И ни наград не ждут, ни наказанья,
И, думая, что дышат просто так,
Они внезапно попадают в такт
Такого же неровного дыханья…

Только чувству, словно кораблю,
Долго оставаться на плаву,
Прежде чем узнать, что «я люблю»,-
То же, что дышу, или живу!

И вдоволь будет странствий и скитаний,
Страна Любви — великая страна!
И с рыцарей своих для испытаний
Все строже станет спрашивать она.
Потребует разлук и расстояний,
Лишит покоя, отдыха и сна…

Present simple- to be(am,is,are) + past participle (ed)

Past simple- to be(was,were)+past participle (ed)

Future simple- to be (will be)+past participle (ed)

IT vocabulary

1. Circle the correct words.

1. go / have online 8. key / delete a message

2. post / file a message 9. open / install an attachment

3. install / key in your password 10. post / buy an app

4. install / go a program 11. upload / activate flight mode

5. attach / activate a file 12. have / go network coverage

6. download / go a file

2. Match the verbs with the nouns. Make as many combinations as you can.

a message| a photo| flight mode |a password |an attachment |a program |a file |an app

0. install – install a program / an app

1. attach – a file / a photo

2. download – a file / a program/an attachment

3. upload – an attachment/a photo / a program/a file / an app

4. open – an attachment / an app

5. post – a message

6. delete – a message / a photo / an attachment / a program / a file / an app

7. activate – flight mode

8. key in – a password

Passive tenses

1. Complete the sentences from the conversations with the verb forms. is being repaired| was taken| is installed.

1. The photo was taken on a safari trip.

2. Just click on it and the program is installed automatically.

3. The network is being repaired out here.

2. Rewrite the sentences in the passive.

0. Someone posted a message. – A message was posted.

1. Someone is downloading a program. – A program is being downloaded by someone.

2. Someone has installed a new program. – A new program has been installed by someone.

3. Someone has keyed in the password. – The password has been keyed in by someone.

4. Someone is repairing the anti-virus software. – The anti-virus software is being repaired by someone.

5. Someone deleted the message. – The message was deleted by someone.

3. Describe one of these processes using the passive.

• downloading an app to your mobile phone

• uploading a photo to a social networking site

• installing a program on your computer

An app is being downloaded to my mobile phone.

A photo is being uploaded to social networking site.

A program is being installed on my computer.

Workbook

Asking for and offering help

1. Complete the words in the sentences.

1. Have you got a free minutes?

2. Can I help you?

3. Can you I… to me a help?

4. Could you help me with something?

5. Do you need any help?

2. Put the dialogue in order.

MIMI: I said that I was going to tidy it after I’d done my homework.

MIMI: What deal?

MIMI: Could you help me with my homework?

MIMI: That’s the same deal we had before!

MIMI: But you said you’d help me.

MIMI: Dad, have you got a few minutes?

DAD: Tidy your room and then I’ll lend you a hand with your homework.

DAD: And you said you’d tidy your room – remember?

DAD: That depends. What do you want?

DAD: I’m sorry but I’m a bit busy.

DAD: So I’ll make you a deal.

MIMI: Dad, have you got a few minutes?

DAD: That depends. What do you want?

MIMI: Could you help me with my homework?

DAD: I’m sorry but I’m a bit busy.

MIMI: But you said you’d help me.

DAD: And you said you’d tidy your room – remember?

MIMI: I said that I was going to tidy it after I’d done my homework.

DAD: So I’ll make you a deal.

MIMI: What the deal?

DAD: Tidy your room and then I’ll lend you a hand with your homework.

MIMI: That’s the same deal we had before!

IT vocabulary

1. Match the sentence halves.

Have you seen that Brian has posted – f. another message on the school website?

Before you start you have to key – h. in your password.

I’m having a problem installing – d. this problem. Can you help.

Send me the photo. You can attach – a. all my holiday photos online.

I’m going to upload – g. it to an email.

I’m sorry I deleted your – b. message can you send it again?

I’m not sure how to activate – c. the flight mode on this tablet.

It’s taking ages to download – e. this file it’s really big.

Passive tenses

1. Rewrite the sentences using the passive.

1. Five people have posted new messages on my website.

Five new messages have been posted on my website.

2. Someone uploaded the video onto YouTube.

The video was uploaded onto YouTube by someone.

3. Someone had already keyed in my password.

My password had already been keyed in by someone.

4. Two million people have downloaded this video.

This video has been downloaded by two million people.

5. No one activated the flight mode.

The flight mode was activated by no one.

6. The program is attaching the file to the message.

The file is being attached to the message by the program.

SUMMING UP

1. Complete the dialogue with words in the list.

files | said I | buy | has accessed | said he| passwords| has been | delete | installed| is being | then

LIAM: My computer has been hacked.

KATE: What do you mean, ‘hacked’?

LIAM: Someone is being my computer from another computer.

KATE: Really? How do you know?

LIAM: A program has been installed, that has deleted loads of my files.

KATE That’s terrible.

LIAM: And all my passwords have been stolen too.

KATE: So what are you going to do?

LIAM: My computer is being looked at by an expert at the moment. He

said he could hopefully delete the program.

KATE: And if he can’t?

LIAM: He said I‘d have to buy new computer.

KATE: Well, if you do, remember to buy some antivirus software.

LIAM: Yes, and then create some new passwords!

Կատարիր թեստի օրինակի առաջադրանքները։ 

1. Տեքստում լրացրու բաց թողած տառերը և կետադրիր։

Մի օր դղյակի դուռը բացվեց, և այնտեղից դուրս ելավ մի դեռատի պատանի` սրարշավ նժույգի վրա, ընտիր ասպազենով գոտևորված։ Նրա հետևից երկաթյա նիգերը կնքեցին երկփեղկ դարպասը։ Պատանին, վճիտ հայացքը շուրջը ձգելով, խթանեց նժույգը, սլացավ երկնասույզ լեռներով, անդնդախոր ձորերով, ոտք դրեց մարդկային աշխարհը։ Ինչպես մի փետուր, նա ընկավ հողմերի ու հեղեղների ամենակուլ բերանը։ Հյուրընկալվեց վայելքի տաճարներում, խմեց աստղափրփուր գինին, վայելեց խրախճանքներ ու խնջույքներ, անհագուրդ ըմբոշխնեց գեղեցիկ պչրուհիների և ծեքծեքող գեղուհիների սերը։

Այսպես հոսեց կյանքը, ու երբ արծաթազօծվեցին նրա գեղեցիկ գլուխն ու ընչացը, վերադարձավ ու անապաստան ճամփորդի պես բախեց դղյակի դուռը։ Սպասեց, սպասեց, և բացող չեղավ։ Բախեց նա վերստին, բայց, ավաղ, հավիտյան փակ էր դղյակի դուռը, նրան ոչ ոք չէր սպասում։

2. Սրարշավ, կնքեցին, ձգելով, ընչացքը բառերի արմատները գրիր։

 Սրարշավ- սուր + արշավ

Կնքեցին-կնիք

Ձգելով- ձիգ

Ընչացքը- ունչ

3. Տրված բառերը ձևաբանական վերլուծության ենթարկիր։

Մի – անորոշ դերանուն

Դուռը – գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով

Այնտեղից – ցուցական դեանուն, բացառական հոլով

Ընտիր – ածական, որակական ածական

Երկաթյա – ածական, հարաբերական ածական

Պատանին – գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով

Գինին – գոյական, եզակի թիվ, հայցական հոլով

Ծեքծեքող – բայ, անկախ դերբայ, ենթակայական

1. Ընտրությամբ դասընթաց` կինո-ֆոտո
2. Մարզաձև` բասկետբոլ
3. Ուսուցման կազմակերպման ձև` առկա
4. Լրացուցիչ կրթություն`չկա