Месяц: Ноябрь 2019

Տանը

• 1828-29թթ. ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքն ու արդյունքները,Ադրիանուպոլսի պայմանագիր:

1828թ. Հունիսի 23 ին  ռուսները գրավեցին Կարսի բերդը:

1828թ. Հուլիս-օգոստոսին գրավեցին` Ախլցխա,Ախլքյալաք և Արդահան:

1828թ. Օգոստոսին գրավեցին Բայազեթն ու Ալաշկերտը:

1829թ. Սեպտեմբերի երկուսին պատերազմը ավարտվեց Անդրիանապոլսի պայմանագրով, որով  Սև ծովի արևելյան ափերը ինչպես նաև Ախլցխան և Ախլքյալաքը անցան Ռուսաստանին:1829-1830թթ. Մոտ 75 հազար հայեր վերաբնակվեցին Ռուսաստանում:Երզրումից տեղապոխվեցին Ախլքյալաք  և Ախլցխա,կարսեցիները Շիրակում և Թալինում, իսկ Բայազեթից ու Ալաշկերտից Սևանա լճի ավազան:

ՆԵՐԳՈՐԾՈՂ ԽՆԴԻՐ

Հիշում ենք. կան բայեր, որոնք կարող են ստանալ վ կրավորական մասնիկը:

Պապը սիրում է (ո՞ւմ) թոռներին – ուղիղ խնդիր: — Թոռները սիրվում են պապի կողմից – ներգործող խնդիր:

Արմենը բարձրաձայն կարդաց (ի՞նչը) նամակը – ուղիղ խնդիր: — Նամակը բարձրաձայն կարդացվեց Արմենի կողմից – ներգործող խնդիր:

Երեկոյան երկինքը ծածկվեց ամպերով – ներգործող խնդիր:

Կետերի փոխարեն գրիր ներգործող խնդիր (ո՞ւմ կողմից, ինչի՞ց, ինչո՞վ):

• Հանցագործը քննադատվում էր  դատավորի կողմից:
• Բնությունը փոխվում է եղանակից:
• Վայրենիներն ազատ արձակվեցին
• Կեսօրին փողոցները փակվել էին  մարդկանց ցույցից:
• Հրատապ լուրը հայտնվեց  լրագրողի կողմից:

Ուղիղ խնդիրով նախադասությունները շրջել՝ դարձնելով ներգործող խնդիր ունեցող նախադասություններ:

• Աղջիկը խոհանոցում համեղ ընթրիք էր պատրաստվում տատիկի կողմից:
• Երկրաշարժից  քանդվել է նրա խարխուլ կացարանը:
•  Ծանր հիվանդը բուժեց  Անհրաժեշտ դեղի կողմից
• Ամպերը ծածկվեցին երկնքի կողմից:
• Հարևանները ներս հրավիրվեցին նահապետի կողմից:
• Օրհնանքի ղոսքեր ասվեց ծերունի Մովսեսի  կողմի
• Սուփռա փռվեց սեղանին,գինի դրվեց Նուբարի կողմից:

Ներգործող խնդիրով նախադասությունները շրջել՝ դարձնելով ուղիղ խնդիր ունեցող նախադասություններ:

•   Քամին հալածում էր մառախուղի թանձր քուլաները:
•  Սիմոնը արագ լրացրեց հինգ դիմում:
• Նրա աշակերտները լուսավորում էին ամրոցը ամեն գիշեր:
• Բերրի պտղածառերը,խաղողի որդերը և ծաղկող թփերը ծածկել էին պարսպի ներսը:
• Գիշերային մեղմ քամին թեթև օրորում էր բարձրահասակ բարդուն:

Նախադասությունը կետադրել և վերլուծել.

• Զինվորները արյունաթաթախ ու քրտնած բերում էին Զոհրակին` գնդի հրամանատարին:

Զինվորները-ենթակա

Արյունաթաթախ ու քրտնած-որոշիչ

Բերում էին-ստորոգյալ

Զոհրակին-ուղիղ խնդիր

Գնդի-հատկացուցիչ

Հրամանատարին-ուղիղ խնդիր

Կետադրիր:

1. Փչում էր թափանցող քամի մարտին հատուկ թեթև հանդարտ բայց սառը:
2. Էմման հենվեց ամուսնու թևին, իսկ Սիլվան Էմմայի:
3. Երեքն էլ` Էմման ամուսինը և Սիլվան անցան փողոցը:
4. Գիշերային մուգ կապույտ երկինքը պարզ էր, աստղերը սովորականից խաղաղ:
5. Արևածաղկի մեծ-մեծ գլուխներ սև լիքը ,սերմերով ձմերուկի, և սեխի գլխապտույտ առաջացնող բույր էր տարածվել շուկայում:

Ենթակա-նախադասությունները դարձրեք ենթակա-բառակապակցություններ:

• Ով իր ժողովրդի պատմությունը չգիտե, չի կարող իր երկրի տերը դառնալ:
• Ակնհայտ էր, թե ով է գողացել հացը:
• Պարզ չէր, թե ինչ է լինելու մեր վիճակը:
• Երևում էր, որ առաջին անգամ է այստեղ:
• Պատասխան կտա նա, ով առաջինն է դուրս եկել սենյակից:

Միջոցի խնդիր

Վարդանը քարերով (ինչո՞վ) ամրացրել էր իր նկուղը:

Ծանոթների միջոցով (ումո՞վ) նա տեղավորվեց աշխատանքի:

Այն առարկան, ինչով կամ ինչի միջոցով կատարվում է գործողությունը, կոչվում է միջոցի խնդիր:

Հարցերը փոխարինիր միջոցի խնդիրներով:

• Ժայռի գագաթը միայն ոտքով կարելի է բարձրանալ:
• Փոքրիկ տունը գյուղում իր խորհրդավորությամբ էր առանձնանում:
• Նա իր սև գործն անում էր ընկերոջ միջոցով:
• Աղջկա մազերը կապված էինժապավենով:
• Այդ օրերին քաղաքն ապրում էր չեմպիոնով:
• Հարցերին պատասխանող պարոնը ուղեկցողի միջոցով մոտեցավ մեքենային:

Ընդգծիր միջոցի խնդիրները:

• Ջենքը նկարահանող խցիկով կաշկանդում էր ներկաներին:
• Նավաստին նրանց խուճապին հետևում էր ներողամիտ ժպիտով:/ձևի պարագա/
• Նավը սուրի նման հսկա քթամասով ճեղքում էր ջուրը:
• Ընկերոջ միջոցով լուրը հասցրեց գյուղացիներին:
• Սպիտակ ձին թռչում էր, ոտքերով դոփում գետինը:
• Ծերունին հաճախ էր իր թոռնիկ Կարոյով հպարտանում:

Վերլուծիր նախադասությունը:

• Արտերում հասած ցորենները ծփում էին, հողի մշակները մրսում էին խրամատներում և անվարժ ձեռքերով շարժում էին հրացանի ձգանը:

Ցորենները-ենթակա

Ծփում էին-ստորոգյալ

Արտերում-տեղի պարագա

Հասած-որոշիչ

Մշակները-ենթակա

Մրսում էին-ստորոգյալ

Հողի-վորոշիչ

Խրամատներում-տեղի պարագա

Շարժում էին-ստորոգյալ

Ձգանը-ուղիղ խնդիր

Հրացանի-հատկացուցիչ

Ձեռքերով-միջոց

Անվարժ-որոշիչ

և-համադաս.շաղկապ

Կետադրիր:

1. Արյունոտվում էր զորավարի սիրտը իր հայրենիքի` Իտալիայի թշվառ վիճակից:
2. Մենք` երեխաներս հիանում էինք նորելուկ գառնուկով:
3. Ես երկու ձեռքով գրկել էի նորածին երեխային, և նա խաղաղ քնել էր իմ գրկում:
4. Ընկերս` շրջապատում հայտնի իր անասելի չարություններով, բակից տուն չէր գալիս:
5. Անձրևների և հալոցքի ջրի` լեռնային ապարները մաշեցնող շիթերը քայքայում են նաև շատ հանքային աղեր:
6. Քամին շպրտում է փեթակների տանիքները, և փեթակների մեջ անձրև է լցվում:
7. Երեխան` ձին բերելու գնացած,ձորի այս լանջին մոլորվում է:
8. Ճաք է տվել մեծ ժայռը և չի փլվում, և մարդ չգիտի, թե որտեղ կառուցի իր տունը:
9. Պայծառ է նա` որպես մշտաբորբոք փարոս, և վառվում է հրով ` անշեջ, բոսոր:
10. Այդ բոլորի փոխարեն ունեինք մի գեր, անհաջող գեներալ ` Վիտտորիո Էմմանուել, բարակ, երկար վզով:

Գտնել ուղիղ և հանգման խնդիրները:

1. Ջրաղացպանը չիբուխը/ուղիղ խնդիր/ դրել էր բերանին/հանգում/ և գոհ ծխում էր:
2. Հայրս մեզ գնում էր խաշխաշով բլիթներ:/ուղիղ խնդիր/
3. Այդ օրը տեսուչը կանչեց ինձ /ուղիղ խ./և մանրամասն հարցեր/ուղիղ խ./ տվեց:
4. Բոլորին/ուղիղ խ./ հետաքրքրող երիտասարդը վերադարձավ գյուղ:
5. Փորձված զինվորն անընդհատ խրատում էր նորեկներին:/ուղիղ խ./
6. Վասոն մոտեցավ խորտկարանին/հնգում/ և բացեց ժանգոտած դուռը:/ուղիղ խ./

Մի անգամ Սահարայի  անապատում բեդվի ցեղերի մի քանի առաջնորդներ Փարիզի մոտ մեծ ջրվեժ տեսան:Սովորական ջրվեժ էր, որ բյուրեղապակե կոթողի  նման ընկնում էր ցած: Բայց բեդվինները հիացել էին:

Անապատում Մարդիկ քանի~ օր են թափառում ջրհորի հասնելուհամար:Քանի~ ժամ են փորում նորից ու նորից փլչող ավազը, մինչև որ փոսի հատակին ջրիկ ցեխ երևա: Ջրի ամենափոքրիկ շիթերից անգամ հողի վրա բոցկլտում են խոտի վառ կանաչ կայծեր: Երբ մի տեղ անձրև է գալիս, ամբողջ  Սահարայից մարդիկ շտապում են տեսնելու այդ տեղը: Բեդվինները  պատրաստ են հարյուրավոր կիլոմետրեր կտրել, որպեսզի տեսնեն, թե խոտն ինչպես  է աճում:

Բեդվիններն ուղղակի չէին կարողանում այդտեղից հեռանալ:

Նրանք խնդրեցին շտապեցնող հյուրընկալին.

-Սպասենք, մինչև ջուրը վերջանա:

Ընկնում էր-գահավիջում էր

Հիացել էին-սքանչացելէին

Նորից ու նորից-անընդհատ

Երևա-հայտնվի

Ինձ դուր են գալիս մարդիկ, որոնք արդար են իրենց ընկերոջ կամ մտերիմի հետ: Ես ինքս այդպիսին եմ և հենց դրա համար սիրում եմ նման մարդկանց: Ինձ դուր են գալիս նաև այնպիսի մարդիկ,  ովքեր օգտակար են լինում դիմացինին ինչ-որ բանով :Սիրում եմ նաև այնպիսի մարդկանց, ովքեր գրագետ են, սիրում եմ նաև այնպիսի մարդկանց, ովքեր բարի են, հոգատար, ձեռք մեկնող և միշտ իր մտերիմի կողքին : Չեմ սիրում այն մարդկանց, ովքեր կեղծավոր են , գլուխգովան,  եսասեր: Նաև չեմ սիրում այն մարդկանց, ովքեր երբեք քո լավությունից գոհ չեն  մնում: Չեմ սիրում այն մարդկանց, ովքեր դաստիարակությունից զուրկ են: Ես ինքս այդպիսին չեմ և չեմ ցանկանում նման ընկերներ ձեռք բերել կամ ունենալ:

Միջոցի խնդիր

Վարդանը քարերով (ինչո՞վ) ամրացրել էր իր նկուղը:

Ծանոթների միջոցով (ումո՞վ) նա տեղավորվեց աշխատանքի:

Այն առարկան, ինչով կամ ինչի միջոցով կատարվում է գործողությունը, կոչվում է միջոցի խնդիր:

Հարցերը փոխարինիր միջոցի խնդիրներով:

• Ժայռի գագաթը միայն ոտքով կարելի է բարձրանալ:
• Փոքրիկ տունը գյուղում իր խորհրդավորությամբ էր առանձնանում:
• Նա իր սև գործն անում էր ընկերոջ միջոցով:
• Աղջկա մազերը կապված էինժապավենով:
• Այդ օրերին քաղաքն ապրում էր չեմպիոնով:
• Հարցերին պատասխանող պարոնը ուղեկցողի միջոցով մոտեցավ մեքենային:

Ընդգծիր միջոցի խնդիրները:

• Ջենքը նկարահանող խցիկով կաշկանդում էր ներկաներին:
• Նավաստին նրանց խուճապին հետևում էր ներողամիտ ժպիտով:/ձևի պարագա/
• Նավը սուրի նման հսկա քթամասով ճեղքում էր ջուրը:
• Ընկերոջ միջոցով լուրը հասցրեց գյուղացիներին:
• Սպիտակ ձին թռչում էր, ոտքերով դոփում գետինը:
• Ծերունին հաճախ էր իր թոռնիկ Կարոյով հպարտանում:

Վերլուծիր նախադասությունը:

• Արտերում հասած ցորենները ծփում էին, հողի մշակները մրսում էին խրամատներում և անվարժ ձեռքերով շարժում էին հրացանի ձգանը:

Ցորենները-ենթակա

Ծփում էին-ստորոգյալ

Արտերում-տեղի պարագա

Հասած-որոշիչ

Մշակները-ենթակա

Մրսում էին-ստորոգյալ

Հողի-վորոշիչ

Խրամատներում-տեղի պարագա

Շարժում էին-ստորոգյալ

Ձգանը-ուղիղ խնդիր

Հրացանի-հատկացուցիչ

Ձեռքերով-միջոց

Անվարժ-որոշիչ

և-համադաս.շաղկապ

Կետադրիր:

1. Արյունոտվում էր զորավարի սիրտը իր հայրենիքի` Իտալիայի թշվառ վիճակից:
2. Մենք` երեխաներս հիանում էինք նորելուկ գառնուկով:
3. Ես երկու ձեռքով գրկել էի նորածին երեխային, և նա խաղաղ քնել էր իմ գրկում:
4. Ընկերս` շրջապատում հայտնի իր անասելի չարություններով, բակից տուն չէր գալիս:
5. Անձրևների և հալոցքի ջրի` լեռնային ապարները մաշեցնող շիթերը քայքայում են նաև շատ հանքային աղեր:
6. Քամին շպրտում է փեթակների տանիքները, և փեթակների մեջ անձրև է լցվում:
7. Երեխան` ձին բերելու գնացած,ձորի այս լանջին մոլորվում է:
8. Ճաք է տվել մեծ ժայռը և չի փլվում, և մարդ չգիտի, թե որտեղ կառուցի իր տունը:
9. Պայծառ է նա` որպես մշտաբորբոք փարոս, և վառվում է հրով ` անշեջ, բոսոր:
10. Այդ բոլորի փոխարեն ունեինք մի գեր, անհաջող գեներալ ` Վիտտորիո Էմմանուել, բարակ, երկար վզով:

Գտնել ուղիղ և հանգման խնդիրները:

1. Ջրաղացպանը չիբուխը/ուղիղ խնդիր/ դրել էր բերանին/հանգում/ և գոհ ծխում էր:
2. Հայրս մեզ գնում էր խաշխաշով բլիթներ:/ուղիղ խնդիր/
3. Այդ օրը տեսուչը կանչեց ինձ /ուղիղ խ./և մանրամասն հարցեր/ուղիղ խ./ տվեց:
4. Բոլորին/ուղիղ խ./ հետաքրքրող երիտասարդը վերադարձավ գյուղ:
5. Փորձված զինվորն անընդհատ խրատում էր նորեկներին:/ուղիղ խ./
6. Վասոն մոտեցավ խորտկարանին/հնգում/ և բացեց ժանգոտած դուռը:/ուղիղ խ./

ԵՍ կարդացի Գյումրիի տոնը:Պատմիչը պատմում էր թե ինչպես են ձեռբակալել իր ազգականներին : Ինձ դուր եկավ այս պատմությունը քանի որ շատ սիրում եմ Գյումրի քաղաքը դրա համար շատ հետաքրքրեց ինձ այս պատմությունը:

Օրգանների համակարգը- այն օրգանների խումբն է, որոնք կատարում են ընդհանուր գործառույթ, տեղադրությամբ մոտ են և սերտ փոխկապակցության մեջ են:Մարդու օրգանիզմում կան հետևյալ օրգանների համակարգերը` հենաշարժիչ, մարսողական, սիրտանոթային, շնչառական, արտազատման, սեռական, նյարդային, իմունային, ծածկող և ներզատական:

Հյուսվածքները-էպիթելային, շարակցական, մկանային, նյարդային

Էպիթելային հյուսվածքը ձևավորում է  ծածկույթները:

Շարակցական հյուսվածքը կազմում է կմախքը:

Մկանային հյուսվածքը մտնում է օրգանիզմի բոլոր մկանների մեջ:

Նյարդային հյուսվածքը կազմում է նյարդային համակարգը:

1. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել հարավ-արևմտյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:
2. Ինչպիսին է Հարավ-արևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը
3. Որոնք են հարավ-արևմտյան Ասիայի տնտեսական զարգացման խոչընդոտներն ու խթանիչները
4. Ինչով է պայմանավորված հարավ-արևմտյան Ասիայի մի շարք երկրներում տղամարդկանց մեծ թիվը
5. Ինչ դեր ունի հարավ-արևմտյան Ասիան ամողջ աշխարհում

2.Հարավարևմտյան Ասիան տարածաշրջան է Միջերկրական,Արաբական,Կարմիր,Սև և Կասպից ծովերի, Ադենի,Օմանի և Պարսից ծոցերի միջև:Տարածաշրջանն ընդգրկում է Փոքրասիական և Արաբական թերակղզիները, Հայկական լեռնաշխարհը, Իրանական բարձրավանդակը և Միջագետքի դաշտավայրը:Այդ սահմաններում այն զբաղեցնում է շուրջ`7մլն. կմ քառակուսի տարածք, որ տեղ ապրում է 340 մլն մարդ:

3.Տարածաշրջանի զարգացմանը նպաստել են կլիմայական պայմանները, արոտավայրերը և սպառման ընդարձակ շուկան:ԵՎ Հարավարևմտյան Ասիայի երկրների մեծ մասի տնտեսական զարգացումը գլխավորապես հենվում է գյուղատնտեսության և սեփական հանքային ռեսուրսների վրա:

4.Քանի որ Իտալիան ինքը բարենպաստ երկիր է, այստեղ շատ են աշղատանքները և բարձր են աշխատավարձերը այդ պատճառով տղամարդկանց թիվը բարձր է քանի որ աշխատողների մեծամասնությունը տղամարդիկ են:

5.Մեծ դեր ունի քանի որ շատ բարենպաստ երկիր է, և թե կառավարման ձևով թե բնական պայմաններով թե արդյունաբերությամբ ամենինչով առավել է:

Քո կարծիքով ինչպիսի՞ն են հայր-տղա հարաբերությունները․ հիմնավորի՛ր մեջբերումներով։ Նմա՞ն են ձեր և ձեր ծնողների հարաբերություններին․ ինչո՞վ։

Իմ կարծիքով լավ հարաբերությունների մեջ էին , իր տղան հորը շատ սիրում էր և հարգում:Այո նման էին իմ և ծնողներիս հարաբերությանը քանի որ եսել ծնողներսել շատ լավ հարաբերությունների մեջ ենք: